Bizim atasözleri, deyimler ve veciz sözler edebiyatımız herhalde diğer ülkelerden daha zengin. Nedenine gelince millet olarak herkese yardım etmeyi, veciz söz söhylemeyi, öğüt vermeyi, ders vermeyi ve deneyimlerimizi istifadelerine sunmayı bir borç biliriz. Ama hocanın dediği gibi “Söylediğimi yapın, yaptığımı yapmayın” Bu konuda birde atasözümüz var.
Söylediğinin tersini yapanlar için.”Ele verir talkını, kendi yutar salkımı”
Bilirsiniz iş yapan hata yapar.İş yapmayan hata da yapmaz Ancak toplumumuzda hep görür veya duyarız bu tip insanlar hep muhalif kanattadır ve iş yapanları eleştirir. Karanlık deme, kalk bir ışık da sen yak. “Meyva veren ağaç taşlanır” veya “yıldırımlar yüksek tepelere düşer” hep bu mealde atasözlerimizdir. Birde yiğitlikten bahsederken, üçkağıtçılığını marifet olarak anlatır. İşini yasal olsun, olmasın yürütene alkış tutan kendini bilmezler yüzünden, hortumcular çoğaldı, rüşvetçiler, suç örgütleri, korsan baskılar çoğaldıkça çoğaldı.Eskiden bunları yapanı toplum dışlardı. Hatta Çingenelik sayardı. Deyim şöyle; “Merdi kıptı şecaat arz ederken sirkat(kabahat) ’in söyler”
Bir beyit “Erişir menzil-i maksuda (Amacına) aheste giden/Acul (aceleci) olanın pay’ine (ayağına) damen (çarşaf) dolaşır. İşini sakin yap, acele edersen bir aksilik doğabilir. Geçenlerde gördüğüm bir karikatürde: Kasabayı sel basmış.Evlerin çatısına kadar su yükselmiş.Damlarda herkes yardım bekliyor. Yüksek bir tabelanın üstünde bir insan ve tabelada şöyle yazıyor.” Alkol öldürür Su hayattır” Bu bir ironi ama şekil olarak. Söz aslında gerçek. Durum komedisi.
“Şeytan azapta gerek” Bu deyim şeytani fikirlerle insanları aldatanlar, bir gün
ızdırap çeker acı duyarlarsa onlara kullanılıyor. Birde bana yanlış gelen atasözlerinden bahsetmeden geçemeyeceğim. “Elle gelen düğün, bayram” Ne demek?
Bana bela geleceğine, herkesle beraber gelirse bayram ederim. Ne egoistce bir tutum. Veya “Bana dokunmayan yılan bin yaşasın” Sana dokunmayan yılan çocuklarına, akrabalarına, halkına dokunacak ama. Yılana sen dokunma, o dokunmasın, yılan büyüsün semirsin, çoğalsın. Memleket yılandan geçilmiyor.
Dünya şairimiz Nazım Hikmet Ran aydınlık bir toplum olmamız için, bir şiirinde şöyle yazıyor.”Sen yanmasan/ben yanmasam/biz yanmasak/ Nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa.”
.
Dede Efendi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder